Yasa, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden kısa bir süre sonra kabul edildi. Özel Raportörler, yasayla ilgili ciddi endişelerini zaten Rus hükümetiyle ve kamuoyuna açıklamalarla dile getirdiklerini söyledi.
BM İnsan Hakları Konseyi tarafından atanan uzmanlar, “İfade özgürlüğü hakkının anayasal korumasını reddetme kararı, Rusya’nın ifade özgürlüğüne ve serbest bilgi akışına yönelik baskısında yeni bir seviyeyi temsil ediyor” dedi.
Açıklamada, “Anayasa Mahkemesi’nin yorumu ve bu yasal hükümlere itiraz eden şikayetlerin reddedilmesi, Rusya’nın Ukrayna’daki sözde ‘özel askeri operasyonu’ hakkında eleştirel görüş belirten herkesi susturacaktır” ifadelerine yer verildi.
‘Ciddi bir adım’
Özel Raportörler, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı protesto ettiği için yaklaşık 20.000 kişiyi tutukladığını, diğer 7.000 kişinin ise orduyu “itibarsızlaştırdığı” iddia edilen eylemler nedeniyle tutuklandığını söyledi.
“Yasanın Ukrayna’daki savaşa ilişkin eleştirel ifadeleri susturmaktan başka bir amacı yoktur. Uzmanlar, yasanın, son yıllarda ifade özgürlüğünü ve medya özgürlüğünü kısıtlayan ve Rusya Federasyonu’ndaki sivil alanı daha da daraltan bir dizi önlemin ciddi bir adımı olduğunu ifade etti.
Rusya Anayasa Mahkemesi, silahlı kuvvetlerin itibarını zedeleyen 24 davada karar verdi ve yasaya yönelik tüm yasal itirazları reddetti. Mahkeme, kararlarını, silahlı kuvvetlerin konuşlandırılmasının ve devlet organları tarafından yetki kullanımının ulusal hükümetin imtiyazı olduğu düşüncesine dayandırdı.
‘Şiddetli baskı’
Mahkeme ayrıca vatandaşın vatanını savunma görevine, toplum ile devlet arasındaki belirsiz güven ilkelerine ve siyasi ve toplumsal dayanışmaya da değindi.
Özel Raportörler, onlarca aktivist, gazeteci ve insan hakları savunucusunun beş ila 15 yıl arasında değişen ağır hapis cezalarıyla karşı karşıya olduğu konusunda uyardı.
Özel raportörler, “Anayasa Mahkemesi’nin kararları, sivil topluma, bağımsız medyaya ve eleştirel seslere yönelik zaten ciddi olan baskıyı daha da artıracaktır” dedi.
“Anayasa Mahkemesi’ni saygıyla, rotayı değiştirmeye ve Rusya’da ifade özgürlüğünü güvence altına almaya çağırıyoruz ve Rus yetkililere yasayı geri çekme çağrısında bulunuyoruz” diye ekledi.
Özel Raportörler
Özel Raportörler, İnsan Hakları Konseyi Özel Prosedürlerinin bir parçasıdır, gönüllü ve ücretsiz olarak çalışırlar, BM personeli değildirler ve herhangi bir hükümet veya kuruluştan bağımsız olarak çalışırlar.