BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), küresel ekonomik büyümenin geçen yılki yüzde üç seviyesinden 2023’te yüzde 2,4’e yavaşlamasının beklendiğini, 2024’te ise sınırlı toparlanma sinyallerinin beklendiğini bildirdi.
Bu rakamlar, küresel mali sistemde reform yapılmasına, enflasyonla, eşitsizlikle ve kamu borcuyla mücadeleye yönelik daha pratik politikalara ve önemli piyasaların daha iyi denetlenmesine yönelik acil ihtiyacın altını çiziyor.
Geçmişteki hatalardan kaçının
UNCTAD Genel Sekreteri Rebeca Grynspan, geçmişteki politika hatalarından kaçınılması gerektiğini vurguladı.
“Finansal sürdürülebilirliği sağlamak, üretken yatırımları teşvik etmek ve daha iyi işler yaratmak için mali, parasal ve arz yönlü önlemlerin dengeli bir politika karışımına ihtiyacımız var. Düzenleme, uluslararası ticaret ve finans sistemindeki artan asimetrileri ele almalıdır” dedi.
ABD’nin ‘yumuşak iniş’i
UNCTAD’a göre, küresel ekonominin pandemiden toparlanma sürecinde önemli eşitsizlikler görülüyor ve bu da politika koordinasyonunun yokluğunda ileriye doğru gidilecek doğru yola ilişkin endişeleri artırıyor.
Raporda, ABD’de artan faiz oranlarına rağmen ekonominin kontrollü bir ekonomik yavaşlama yaşayarak kötümser tahminlere meydan okuduğu belirtildi.
Bu “yumuşak iniş”, güçlü tüketici harcamalarına, kemer sıkma önlemlerinden kaçınılmasına ve bu yılın başlarında aktif parasal müdahalelere bağlanabilir.
Raporda, aynı zamanda, esasen yüksek faiz oranları nedeniyle kalıcı yatırım endişelerinin devam ettiği belirtildi.
COVID-19 şokunun ardından en büyük 2.000 çokuluslu şirketin kârları artmaya devam ederken, küresel işgücü gelirinin payı da azalmaya devam etti.
Başka yerde karışık resim
Bunun tersine, Avrupa potansiyel bir resesyonun eşiğine geliyor ve hızlı bir para politikası sıkılaştırması ve güçlü ekonomik dalgalanmalarla karşı karşıya. Büyük ekonomiler yavaşlıyor ve Almanya zaten bir daralma sürecinde.
UNCTAD, kıta genelinde kemer sıkma politikalarının daha da kötüleştirdiği durgun veya düşen reel ücretlerin büyümeyi yavaşlattığını söyledi.
Raporda, Çin’in geçen yıla göre toparlanma işaretleri göstermesine rağmen zayıf yurt içi tüketici talebi ve özel yatırımla karşı karşıya olduğu belirtiliyor.
Ancak BM ajansı, ülkenin diğer büyük ekonomilere kıyasla bu zorlukların üstesinden gelmek için harekete geçirilebilecek daha fazla mali politika alanına sahip olduğunu söyledi.
En önemli endişelerden biri, özellikle daha gelişmiş ekonomilerdeki parasal sıkılaştırmadan orantısız bir şekilde etkilenen gelişmekte olan ülkelerdeki kalıcı ekonomik eşitsizliktir.
Bu genişleyen servet açığı, kırılgan ekonomik toparlanmayı ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SKH) ulaşılmasını tehdit ediyor.
Kalkınma krizi gelişiyor
Birçok gelişmekte olan ülke için borç yükünün de yüksek olması muhtemeldir.
UNCTAD, artan faiz oranları, zayıflayan para birimleri ve yavaşlayan ihracat büyümesinin bir araya gelerek temel ihtiyaçlar için mali alanı daralttığı ve artan borç yükünün gelişen bir kalkınma krizine dönüştüğü konusunda uyardı.